Ospa rybia

Utworzono: poniedziałek, 15, październik 2007 20:54

Poprawiono: niedziela, 23, maj 2010 21:31

Rafał Wasiak

Odsłony: 24075

Choroba: ichtioftirioza, ospa rybia, ick (ang), ICH (ang)

Przyczyna: inwazja pasożytniczego orzęska Ichtyophthirus multifiliis (kulorzęska), pierwotniaka o kulistym do gruszkowatego ciele, o średnicy 0,5-1 mm

Lokalizacja: pasożyt umiejscawia się pod naskórkiem, w tkance łącznej skrzeli, błonie śluzowej jamy gębowej i gardzieli, w jamach węchowych, pod błoną śluzową jelita, w jamach ciała oraz w spojówkach. 

Objawy:

ciało ryby obsypane kulistymi grudkami wielkości i wyglądu kaszy mannej. Ryby niespokojne, ocierające się o przedmioty, ustawiające się w prądzie wody.Wskutek wydzielania dużej ilości śluzu ryba ciemnieje. Ocieranie się prowadzi do ubytków w łuskach i skórze, przekrwione ranki słabo się goją. Wskutek inwazji przewodu pokarmowego ryby ograniczają lub przestają w ogóle przyjmować pokarm. Kał śluzowaty, białawy, ciągnący. Dołączają się objawy duszności (inwazja i zwiększone wydzielanie śluzu w skrzelach). Skrzela są ciemnoczerwone, pozlepiane. Płetwy ulegają stopniowej degradacji i nadkażeniom. Przy silnej inwazji możliwe zmiany martwicze w skrzelach i w skórze. Zmiany w narządach wewnętrznych obejmują trzustkę i wątrobę (na sekcji widoczna bladość tych narządów), powiększenie pęcherzyka żółciowego z zaleganiem dużej ilości żółci, wysięki w jamach ciała, zwiotczenie mięśnia sercowego. Skóra ulega przekrwieniu, gromadzą się w niej ogniska leukocytarne. W sprzyjających dla pasożyta warunkach (optymalna temperatura, duże zagęszczenie ryb, młody wiek ryb) - dochodzi do masowych śnięć.

 

 Rozwój: Dojrzały w organizmie ryby pierowtniak (trofont) opuszcza żywiciela i osadza się na podłożu stałym w środowisku zewnętrznym. Tam otacza się błoną (encystacja) i wielokrotnie się dzieli. W cyście rosną i dojrzewają teronty, któe w olbrzymiej liczbie (do 2000 z jednego trofonta) opuszczają w końcu cystę i aktywnie poszukują żywiciela. Po jego znalezieniu wwiercają się w jego ciało za pomocą ostrego wyrostka (perforatorium) oraz na drodze enzymatycznej, powodując lizę komórek naskórka.

 

 

rys. Rafał Wasiak

Cykl rozwojowy kulorzęska

Interesujące są zależności między temperaturą wody a szybkością poszczególnych faz rozwojowych:
- długości całego cyklu rozwojowego: 25^oC - 5 dni, 20^oC - 7 dni, 15^oC 10-12 dni, 10^oC - 25-30 dni, 5^oC - 70-80 dni, 2-4^oC - około 100 dni
- szybkość encystacji - w 18-20 ^oC - 1 godzina; 8^oC - kilka dni
- przeżywalność pływek: w 27-28^oC - 10 godzin bez żywiciela, 18-20^oC - do 3 dni!
- czas potrzebny na ostateczny podział w cyście: 26-27^oC - 10-12 godzin, 24-25^oC - 14-15 godzin, 20-22^oC - 18-20 godzin, 17-18^oC - 23-26 godzin, 15-16^oC - 28-30 godzin, 11-12^oC - 36-40 godzin, 7-8^oC - 72-84 godziny, 4-5^oC - około 6 dni
- rozmnażanie pasożyta odbywa się jedynie w przedziale <3,28^oC>!
- w przedziale (28-34^oC) pasożyt przechodzi w stan anabiozy - pływki nie są uwalniane, ustaje rozwój, ale nie ginie!
- w 34^oC pasożyt ginie; poza temperaturą pływki wrażliwe są na kwaśny odczyn wody (śmiertelne jest ph<5), niską zawartość tlenu w wodzie (giną poniżej 8mg/litr w temperaturze 20oC), źle znoszą światło słoneczne, zabija je także wysychanie

rys. Rafał Wasiak

 

Leczenie (na podstawie doświadczeń członków forum):

- podniesienie temperatury do 34^oC na okres około tygodnia - potwierdzone przez: Mesiek, Rafał, Lasti, Monika

- sól kuchenna w stężeniu 1,5 grama na litr wody, czas leczenia ponad tydzień, potwierdzone przez: Mesiek, Rafał, Monika

- nadtlenowodzian węglanu sodu - 60 gram na 1000 litrów wody, kapiel trwa godzinę, po godzinie wymiana połowy wody - przepis: Mesiek

- enrofloksacyna do pokarmu - 100 gram na 1000 kg ( :) ) masy ryb na dzień; wymaga uważnego przeliczenia, Mesiek na 600 gramów ryby podaje 0,06 grama enrofloksacyny codziennie przez 5 dni (razem 0,3 grama enrofloksacyny na 600 gramów ryby)

- mieszanina:
100 ml formaliny,
370 mg błękitu metylowego,
370 mg zieleni malachitowej ( szczawian )
Należy uważać przy mieszaniu roztworu - wszystkie składniki są mutagenne! Podajemy 1-1,2 ml na 100 litrów wody, dawka jednorazowa (?) - przepis Kamyllo2

- metronidazol - 250 mg tabletka na 60 litrów wody, roztarta na pył i podana na wlot filtra kubełkowego, dawka jednorazowa (przetestowane na neonach Innesa) - przepis potwierdza Rafał

- Ichtiosan, połowa dawki zalecanej przy 32^oC (5ml/100 litrów wody); 2 dni później kolejne 5 ml/100 litrów wody.Po kilku dniach podmiana połowy wody i dołożenie 2,5 ml na 100 litrów. Po kolejnych kilku dniach podmiany w normalnym trybie i powolne schodzenie z temperaturą. Sposób wg Lastiego.

- FMC o składzie:
10 ml preparatu zawiera:
chlorowodorku błękitu metylenowego - 4 mg
chlorowodorku zieleni malachitowej - 4 mg
aldehydu mrówkowego - 400 mg

dawkowanie preparatu z fiolki 10 ml: kąpiel o długotrwałym
działaniu na 100 l wody, po tyg. można dodać 0,5-1 dawki - przetestowała Monika

- metoda kombinowana: rozwtwór macierzysty FMC (podany przez kamyllo2 wyżej) plus temperatura: Pierwsze działanie to podniesienie temperatury wody do 34^oC. Taka temperatura ma utrzymywać się w zbiorniku przez 6 godzin. Potem obniżamy stopniowo temperaturę w ciągu kilku godzin do 27 - 28^oC. Na początku obniżania temperatury podajemy FMC (macierzysty) w ilości 1,2 ml/ 100 l wody. Oczywiste jest jak najbardziej wydajne wietrzenie wody przez cały czas!! Temperatura 27 - 28^oC ma utrzymywać się dobę. Po tym czasie znów podnosimy temperaturę do 34^oC i utrzymujemy ją przez 6 godzin. Potem znów obniżamy temperaturę do 27 - 28^oC podając jednocześnie połowę dawki FMC (0,6 ml/ 100 l wody). Po 24 godzinach temperatury 27 - 28^oC podnosimy temperaturę znów do 34^oC, znów na 6 godzin. Obniżamy ponownie temperaturę do 27 - 28^oC i podajemy jeszcze raz połowę dawki FMC. Po jednej dobie podmieniamy 50 % wody i uzupełniamy filtrację o wkład węglowy. Po dwóch dniach podmieniamy 30 % wody, po trzech kolejne 30 % i kończymy filtrację węglową. To tyle. Metoda jest dosyć pracochłonna, ale jest skuteczna. Skuteczność gwarantuje Kamyllo2

Autor: Rafał Wasiak

na podstawie: "Choroby ryb" prof. Marii Prost i doświadczeń uzytkowników portalu pawiookie.pl

 

{mos_fb_discuss:14}

{visualrecommend}